Uzun mesafeli uçuşlarda, varış noktasındaki saat farkı nedeniyle ortaya çıkan jet lag geçici uyku bozukluğu anlamına gelir. Jet lag en çok batıdan doğuya gerçekleştirilen gündüz uçuşlarında hissedilir.
24 saatlik zaman dilimi içinde vücuttaki her hücre sistemli çalışır ve beyinden aldığı sinyallere göre kendini ayarlar. Hızlı zaman değişiklikleri bu düzeni bozabilir. Saat farkı olan bölgeler arasında yer değişikliği yapan yolcularda jet lag adı verilen uyku bozukluğu görülebilir.
Uçuş öncesinde alabileceğiniz önlemler
- Seyahatinizden önce iyi dinlenin, sağlıklı beslenin ve vücut direncinizi yüksek tutun.
- Uçuş öncesinde uykunuzu almaya özen gösterin ve hazırlıklarınızı son güne bırakmayın.
- Seyahatinizden bir gün önce saatinizi gideceğiniz bölgenin yerel saatine göre değiştirin.
- Doğu yönüne gerçekleştireceğiniz seyahatinizden önceki birkaç gün erken kalkın. Seyahatiniz batı yönüneyse yatış saatinizi uzatın ve sabahları biraz daha fazla uyuyun.
Uçuş sırasında alabileceğiniz önlemler
- Uçakta uyanık kalmaya özen gösterin. Uzun süre uyanık kalmak için sıvı tüketin ve protein ağırlıklı beslenin. Peynir, balık, et, yumurta ve süt ürünlerini tercih edin.
- Uçuş sırasında dehidrasyonu (sıvı kaybını) önlemek için bol miktarda su tüketin.
- Kafeinli, gazlı ve alkollü içeceklerden uzak durun.
- Bol bol C vitamini tüketin.
- Kabin egzersizlerini uygulayarak kan dolaşımınızı hızlandırın.
Uçuş sonrasında alabileceğiniz önlemler
- Gece vardıysanız uykunuz yoksa bile uyumaya çalışın.
- Mümkün olduğunca gün ışığı alın.
- Rahat uyumak için bitki çaylarını tercih edin.
- Uyku ilacı kullanmayın.
Dönüş sırasında alabileceğiniz önlemler
- Jet lag’in iki yönlü bir durum olduğunu unutmayın. Üstelik dönüş seyahatinde jet lag ihtimali daha yüksek olabilir.
- Dönüş uçuşunda uyumamaya özen gösterin.
- Vardığınızda uykuya karşı direnç gösterebilirsiniz. Normal uyku saatinizde uyumaya çalışın.
- Yatmadan 5 saat öncesinden itibaren uyku kalitenizi bozacak gıdalar tüketmeyin.
- Kan akışınızı olumsuz etkileyeceği için hareketsiz kalmamaya özen gösterin.
- Uyumaya çalışın. Uyuyamıyorsanız, kısık ışıkta kitap okumak gibi enerji gerektirmeyen şeyler yapın.
- Jet lag’in geçici bir durum olduğunu unutmayın.